“Adam gibi at topu!”
“Kız gibi ağlama”
“Erkekler ağlamaz”
“Kız gibi otur”
“Erkekler küpe takmaz”
“Uzun saç kızlar için”
“Voleybol kız sporudur; futbol ve basketbol ise erkek sporu”
“Kadınlar kötü araba kullanıyor”
“Ev işlerini kadın yapar, erkek eve para getirir”
“Erkekler açık renk kıyafetler giymez”
“Sandalyeleri erkekler taşır”

Bu örnekler ve daha niceleri çıkış noktamız oldu aslında… Hepsinin öğrencilerimizin uygun bulmadıkları için paylaştıkları ifadeler olması onların toplumsal cinsiyet eşitsizliği konusundaki hassasiyetleri hakkında önemli bir veri sağladı bizlere…

Kurulduğumuzdan beri tüm öğrencilerimizin ilk önce duygularını ifade edebilmelerini öğrenmelerine destek oluyoruz. Üzülmenin ya da ağlamanın gülmek kadar doğal ve bize has olduğunu vurgulamaya çalışıyoruz. Kız ve oğlan öğrencilerimiz her zaman birlikte futbol oynarlar ve bu sebeple “kızlar futbol oynamaz ki!” bizlerin söyleminde pek yer almıyor. Her biri özenle hazırlanan eğitim materyallerinde “erkek” ya da “kadın” karakterlerin toplumun adeta üzerlerine yapıştırdığı kalıpların dışına çıkması için hep özen gösteriyoruz. Okuduğumuz metinlerin ana karakterlerine hep bu bakış açısı ile bakıyoruz ve özenle seçimlerimizi yapıyoruz. Kız ve oğlan öğrencilerimizin farklılıklarını bilerek daha sağlıklı iletişimde olmalarını sağlamak üzere dersler planlıyoruz; farkındalık çalışmaları ve paylaşımlar yapıyoruz.

Bunlar ve daha niceleri, adı belli olmasa da ufak ama içi dopdolu adımlarla toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili uzun yıllardır farkındalık yaratma çabamız bu yıl çok daha somut bir çalışmayla devam ediyor.

2021-2022 Akademik Yılında Sarıyer Açı Orta Okulu kadrosundaki gönüllü bir grup öğretmen ile “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komitesi” oluşturuldu ve çalışmalara başladık. Bilgilerimizi paylaşmayı, birlikte gelişmeyi, zenginleşmeyi, kendimizi geliştirmeyi ve eğitim alanında okul kültürümüze katkı sağlayacak somut ve sürdürülebilir adımlar atmayı hedefledik.

Öncelikle, rehberlik biriminin planlamasıyla kendi farkındalığımızı sorgulayıp tüm öğretmen ve öğrenci ortaokul kadrosunu kapsayan bir anket çalışması yaptık; sonuçlarını birlikte değerlendirdik. Komite üyeleri olarak kaynak paylaşımları yapıp farklı okumalar yaptık; birlikte değerlendirdik. Kütüphanemizde bu başlık altında bir köşe oluşturduk. 8. Sınıf öğrencilerimizle toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalık çalışması yaptık; onların bu konuya dair bildiklerini aktarmaları, paylaşmaları ve merak ettiklerini sorgulamaları için alan açtık. Ortaya çıkan resim farkındalıkları anlamında gurur vericiydi. Sonrasında akran öğrenimini desteklemek üzere bir grup 8. Sınıf öğrencimiz 7. Sınıf öğrencilerine paylaşım yaptılar. “Toplumsal cinsiyet eşitliği nedir? Hiç kız ya da oğlan olmanızın bazı konularda ya da durumlarda size avantaj / dezavantaj sağladığını deneyimlediniz mi? Okulda eşitsizliğe uğraştığınızı düşünüyor musunuz?” vb. soruları birlikte sorguladılar ve farkındalık yaratmayı hedefleyen paylaşımlar yapıldı. Tüm bu tartışmalara ve paylaşımlara fırsat verip rahatça konuşabilmek onlar kadar bizleri de besledi.

Şimdilerde ise bir sonraki akademik dönem için öğrencilerimizle birlikte ortaya çıkartacağımız okul panolarının hazırlığı içindeyiz ve SUGender ile yapmış olduğumuz iş birliğinin öğretmen eğitimlerini bekliyoruz.

Uzun vadedeki hedefimiz bu konuya dair repertuarımızı geliştirmek ve sürdürülebilir somut adımlarla öğrencilerimizin eğitimine ve okul yaşantısına katkı sağlamak; toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili öncü olup diğer eğitim kurumlarına da ilham vermek; en önemlisi de çarpan etkisiyle çoğalıp, kapsayıcı dil ve tutum ile yoğurulan öğrencilerimizin hayatlarındaki herkese dokunmalarını ve fark yaratmalarını sağlamak. Öğrenim deneyimlerimizi bu alandan sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz…

Sağlıkla kalın….

Yazar Hakkında

Yazarın Adı: Z. Sinem Doğan Delen
Unvan: İngilizce Öğretmeni
E-Posta: sinem.dogan@acischools.k12.tr

Fotoğraf: …